Hadesi ekberden (büyük kirlilik, gusletmekle giderilir), hadesi asgardan (küçük kirlilik, abdest almakla giderilir) ve necasetten taharet yapmak caiz olan sular altı kısımdır:
1. Yağmur gibi gökten yağan sular:
2. Deniz suları.
3. Nehir suları.
4. Kuyu suları.
5. Kardan ve buzdan eriyerek meydana gelen sular.
6. Menba suları.
Bu sayılan sular, bir necis ile pislenmedikçe taharet bunlarla yapılır. Bu sulara "ma-i mutlak" denir. Bir de "ma-i mukayyet" sular vardır ki bir kayda bağlı sulardır. Bunlarla abdest ve gusül caiz olmaz. Ağaç suları, yemiş suları, karpuz, zağferan, gül, üzüm suları ve sirke gibi. Nohut ve mercimek gibi şeylerin içerisinde piştiği sular da bu kabildendir. Toprak, zağferan ve sabun gibi şeylerle evsafı değişen (tadı, kokusu ve rengi değişen) sularla abdest almak caizdir. Şu kadar ki suyu değiştiren şeyin temiz olması şarttır. Sular vasıfları cihetleriyle beş kısma ayrılır:
1. Temiz, temizleyici ve mekruh olmayan sular: Aslında temiz ve kerahatsız diğer şeyleri temizleyici sulardır. Ma-i mutlak sular gibi. Bunlar, içerisine bir şey karışmayan sulardır.
2. Temiz, temizleyici fakat mekruh olan sular: Aslında temiz olan sular keraheti tenzihiye (helala yakın kerahet) ile diğer şeyleri de temizleyicidir. Mesela kedilerin, sokaktaki tavukların, yırtıcı kuşların, yılan ve farenin artıkları olan sular gibi. Ma-i mutlak bulunduğu yerde bu çeşit suları kullanmak kerahetlidir. Bu sular, ma-i mutlak su bulunmadığı zaman kullanılır.
3. Temiz, fakat temizleyici olmayan sular: Aslında temiz olup abdest ve gusülde kullanılması itibariyle temizleyici olmayan sulardır ki, abdestsizliği, cünüplüğü, hayız ve nifası gidermek için veyahut Allahü Teala’ya yakınlık maksadıyla kullanılan sular gibi. Mesela abdest üzerine abdest alman, yemekten önce ve sonra eller yıkanan sular, Allahü Teala’ya yakınlık maksadıyla olduğundan ma-i müsta’mel (kullanılmış sular) hükmünde olurlar.
Bunlarla abdest ve gusül sahih olmaz. Fakat abdest üzerine abdest bir yerde olursa ikinci abdest mekruh olduğu için suyu ma-i müsta’mel olmaz. Yemeklerden önce elleri yıkamak berekettir. Sonra yıkamak delilik hastalığından insanı korur. Abdestli iken ellerini başka bir maksatla yıkar ve Allahü Teala’ya yakınlık kasdetmezse, kullanılan su müsta’mel olmaz.
4. Pis sular. Murdar sudur, içerisine necaset (pislik) düşen ve düştüğü iyice bilinen veya kuvvetli zanla anlaşılan az ve durgun sulardır. Suyun azlığı, bulunduğu yerin takriben, yüz ölçümü 50 metrekareden aşağı olan sulardır. Eğer 50 metrekareden fazla ve derinliği avuçla su alındığı zaman dibi açılmıyorsa, böyle bir havuzun suyu, pisliğin rengi, kokusu ve tadı açıkça belli olmadıkça murdar olmaz. Bir havuza pisliğin düşmesinden yalnız korkmak veya çekinmek o havuzu murdar etmez. Şayet pisliğin düştüğü şüphesiz biliniyorsa murdar olur. Pisliğin düşüp düşmediğini sormak şart değildir. Hz. Ömer ile Amr b. As bir havuzun yanma geldiler. Amr b. As, havuzun sahibine: "Senin havuzuna yırtıcı hayvan gelir mi?" diye sordu. Hz. Ömer onun üzerine: "Bize haber verme" buyurdular. Onun için misafire getiri¬len yemeği, sahibinden nereden kazandığını sormak şer’an uygun değildir. Küçük büyük herkesin su çektiği kuyular da böyledir. Yani içerisine akan suların murdar olduğu iyice bilinmedikçe kuyu pis olmaz. Akarsular da, necasetin eseri yani, rengi ve kokusu bilinirse necis olur. Bir saman parçasını götüren suya akarsu denir. Bir köpek ölüsü akarsuya düşüp su üzerinden aksa, köpek leşine dokunmayan su dokunandan çoksa alt tarafından abdest almak caiz olur. Aksi halde caiz olmaz. Birçok kimsenin bir nehrin kenarından abdest almaları caizdir. Bir küçük havuzun bir tarafından su girip diğer tarafından çıksa her tarafından abdest alınır. Akarsu murdar olsa necasetin rengi ve kokusu kaybolunca su temiz olur. Hamamın kurnasından akan su, küçük havuzun bir tarafından girip öbür tarafından taşan akarsu hükmündedir.
5. Meşkük (şüpheli) sular: Eşeğin ve katırın artığıdır. Temiz olduğunda şüphe yoksa da temizleyici olduğunda şüphe vardır. Bir kimse başka su bulamazsa onunla abdest alır, yahut teyemmüm eder. Birisiyle yetinmek caiz olmaz.
