Aziz kardeşlerim!
Allahu Teala bu ayet-i kerimesinden şöyle buyuruyor:
“İman edenler ve hicret edip Allah yolunda cihad edenler var ya, işte bunlar Allah'ın rahmetini umarlar. Allah mağfiret edici ve acıyıcıdır.”391
“İman edip de hicret edenler ve Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla cihad edenler, rütbe bakımından Allah katında daha üstündürler. Kurtuluşa erenler de işte onlardır.”392
Üzülerek söyleyelim ki birçok Müslümanın bu yılbaşından haberi yoktur ama miladî yılbaşını bilmeyen yoktur. Herkes miladî yılbaşını tanır ve kutluyor. Bu hicrî yılbaşı da nereden çıkıyor diye soranlar olabilir. Onlara cevap verelim.
Allah Rasulü (sav) devrinde Arap yarımadası dahilinde İslam yayılmıştı. Yazışmalar fazla değildi. Hz. Ebu Bekir (ra)’in hilafeti iki sene gibi kısa bir devir oldu.
Hz. Ömer (ra)’in devrinde İslam Suriye, Filistin, Lübnan, Mısır, Irak, İran ve Türkistan’a kadar yayılmıştı. Ordulara, valilere emirler yazılmasında tarihler atılması, bir takvime göre hareket edilmesi, kayıtlar yapılması, bir takvim kabul edil¬mesi icap ediyordu.
Hz. Ömer (ra), ashabın ileri gelenleri (ki bunlar; “Ashab-ı Hal ve akit Hal ve akit heyetidir). Yani danışma meclisini topladı. Onlar müzakere ettiler, o zaman miladî takvim vardı ki Roma İmparatorluğu, Hıristiyanlar kullanıyorlardı. Hıristiyanlara benzememek için kullanılmazdı. İranlıların kullandıkları takvim vardı. Bu da ateşperestlerin kullandığı takvim olduğu için kullanılamazdı.
O halde İslam’a mahsus bir takvim yılı ve yılbaşı olması lazımdı. İslam’da en önemli bir hadise takvim başı alınarak takvim başı yapılmalıydı. İslam’ın doğuşundan o zamana kadar cereyan eden olayları incelediler. En önemli olayın, Allah Rasulü’nün Mekke’den Medine’ye hicreti olduğuna karar verdiler. Allah Rasulü, muharrem ayında hicret ettiği için muharrem ayının ilk ayı, Hicrî takvimin (1 Muharrem) yılbaşı kabul edilmiştir. Kamerî takvimdir, her sene on gün öne gelir.
Hicretin, İslam tarihinde çok önemli bir olay sayılmasının önemli sebepleri vardır:
1) Mekke’de iken Müslümanlar çok azdı. Müşrikler, Peygamberimiz (sav)’e ve Müslümanlara her türlü işkence ve zulüm yapıyorlardı. Hatta bir dereye doldurarak, ablukaya alıp aç ve susuz bıraktılar. Sıkıntı içinde yaşamaları bile Allah Rasulü’nün kabilesi olan Haşimî kabilesinin kuvvetli olması sebebi iledir. Çünkü Arapların âdetlerine göre kabile mensuplarının birine yapılan tecavüz, bütün kabileye yapılmış sayılırdı.
Müslümanlara yapılan zulüm, o kadar fazlaydı ki Müslümanların bir kısmı Habeşistan’a göç etmişti.
2) Her Müslümanın Mekke’den Medine’ye göç etmesi çok büyük fedakârlıktı. Herşeylerini terk edip Medine’ye geleceklerdi. Medine’de hiçbir şeyleri yoktu. Ancak Allah için her sıkıntıya razıydılar. Hatta ölmeye bile...
Suheyb Rumî, hicret etmek için müşriklere yalvardı. Onlar bütün mallarını Mekke’de bırakmak, hiçbir şey almadan çıkmak şartıyla Mekke’den çıkmasına müsaade edeceklerini söylediler. O: “Aman beni bırakın, Allah sevgilisinin yanına gitmeye çalışayım. Ölürsem ona giderken,onun yolunda öleyim” dedi. Hiçbir şey almadan yola çıktı.
Mekke-Medine arası beşyüz kilometre, Anadolu’da herkes bu mesafeyi geç de olsa yorulsa da gidebilir. Çünkü her derede su akıyor. Yarım saatlik bir ara ile köyler, şehirler var. derelerden su içerek, ekmek dilenerek gidebilir. Ama Mekke ile Medine arasında günlerce giderken ne şehre, ne de insana rastlamazlar. Akan su şöyle dursun, kuyu bile bulamaz. Yalnız başına ekmek, su almadan Mekke’den Medine’ye yola çıkmak açıkça ölümü göze almak demektir.
Suheyb Rumî (ra): “Aman beni bırakın, her- şeye razıyım” dedi. Yola hiçbir şey almadan çıktı. Allah sevgisi, Peygamber aşkı ile aç ve susuz perişan bir halde, Medine’ye yaklaşırken Yüce Allah şu ayetini gönderdi:
“O insanlardan öyleleri var ki, Allah’ın rızasını kazanmak için canlarını, mallarını feda ederler.”393
Allah Rasulü (sav): “Kardeşimiz Suheyb geliyor” dedi. Her zaman hayır yarışında başta olan Hz. Ebu Bekir (ra), ilk defa Suheyb’e yetişti ve “Müjdeler olsun kardeşim, senin geleceğine Allah, Rasulü’ne bildirdi. O da bize bildirdi.” dedi. Suheyb, “Allah’a şükür, her türlü sıkıntımı unut¬tum” dedi.
3) Hicret büyük fedakârlıktır. Kendisi Müslüman olmuş, Medine’ye hicret ediyor ama çok sevdiği karısı Müslüman olmamış, Mekke’de kalıyor. Yahut annesi, yahut babası, yahut canından daha fazla sevdiği çocuğu müslüman olmamış; Mekke’de kalıyor. Allah ve Peygamber sevgisi hepsini feda ettiriyor.
İşte bu sebeple hicretin çok büyük sevabı var. Allah yolunda hicret edenin derecesi, en büyük derecedir. Yukarıdaki ayetler, açıkça bunu bildirmektedir.
Allah Rasulü (sav), Medine’yi ve Medineli Müslümanları (Ensar’ı) çok seviyordu. Ancak Medine’ye hicret etme sevabı en çok olduğundan şöyle dedi:
“Eğer hicret sevabı olmasaydı, kendim Medineli (Ensar’dan) olurdum fakat hicret sevabından vazgeçemiyorum. ”
4) Hicretin en önemli bir sebebi de, Peygamber (sav) Medine’ye teşrif edince ilk defa cami yapıldı. Cuma namazı farz kılındı, cemaat teşekkül etti.
5) Hicretin en önemli bir sebebi de İslamdevletinin kurulmasıdır.
Dünyada ilk defa yazılı anayasa yapıldı. Medine’de Müslümanlarla Yahudi kabileleri arasında site devletinin anayasası yapıldı.
Müslümanlarla beraber Yahudiler, Medine'ye taarruz olursa müştereken müdafaa edecekler, Yahudiler arasında ihtilaf olursa, Tevrat’a göre hüküm verilecek, Müslümanlar arasında ihtilaf olursa Kur’an’a göre; Yahudi-Müslüman arasında olursa Kur’an’a göre hüküm verilecek. Devlet başkanı Peygamberimiz (sav)’di. Hakem idi. İslam devletinin ordusu teşekkül etti. Medine ve Medine dışındaki Müslümanları koruyacak müfreze ve ordular kuruldu.
İşte bu sebepler ve başka sebeplerden dolayı, 1 Muharrem hicrî yılbaşı olarak kabul edildi. Biz Müslümanlar, 1 Muharrem’de tebrikleşelim, herkese duyuralım. O gün ailemize, çocuklarımıza küçük de olsa bir hediye alalım ve o gün oruç tutalım. Allah Rasulü (sav), Ramazan ayından sonra en çok Muharrem ayında oruç tutardı. Yüce Allah, bütün İslam alemine hicret yılını hayırlı ve uğurlu etsin. Amin...
