El-Vahıdü/El-Ehadü Anlamı

Mâhiyet ve kemal sıfatlarında ortağı bulunmayan, Zat'ında ve sıfatında bir olan.

Yine Bediüzzaman Hazretleri'ne kulak verelim:

"Şu kelimede şifalı, saadetli bir müjde vardır. Şöyle ki: Kâinatın ekser envâıyla alakadar ve o alakadarlık yüzünden perişan ve keşmekeş içinde boğulmak derecesine gelen ruhu beşer ve kalbi insan "el-Vâhıdü" kelimesinde bir melce', bir halaskar bulur ki; onu bütün o keşmekeşten, o perişaniyetten kurtarır. Yani, "el-Vâhıdü" manen der: "ALLAH birdir. Başka yerlere müracaat edip yorulma, onlara tezellül edip minnet çekme, onlara temellük edip boyun eğme; onların arkasına düşüp zahmet çekme, onlardan korkup titreme! Çünkü, Sultân-ı kâinat birdir, her şeyin anahtarı O'nun yanında, her şeyin dizgini O'nun elindedir. Her şey O'nun

emriyle halledilir. O'nu bulsan, her matlubunu buldun, hadsiz minnetlerden, korkulardan kurtuldun."

Cenab-ı Allah Zat'ında ve isimlerinde birdir. Kâinatta bulunan her şey O'nun birliğine delalet etmektedir.

Zat'ında, fiillerinde, sıfatlarında, ulûhiyyetinde, rubûbiyyetinde tektir. Vücutta İkincisi olmayan kimdir? denilse buna cevap olarak bütün mahlukat:

"Tek olan Allah'tır." diye sana cevap verecektir.

Mü'min kula gereken, tek olan Allah'a güvenmesi, O'nun birlik ve muhabbet denizine dalmasıdır.

Kulun gücü ölçüsünde münafıklıktan sakınması gerekir ki, o gizli bir şirktir.

Kulun O'nun emirlerini yerine getirmesi için bütün gücü ile çalışması ve gönlünü ve kalbini O'nun zikri ile meşgul etmesi üzerine bir görevdir.

Muhyiddin Arabî Hazretleri diyor ki:

(Vâhid) Bir, nisbettir. Yani iki değildir. O da nehirlerden bir nehirdir.

Ama Tek (Ehad)e gelince, O, Allah'ın zâtıdır. Orada fenâ bulur. Dolayısıyla orada herhangi bir isimle başka ismin arası seçilmez.

Bütün bunlar, Allah'tan bir takım tenezzülattır. Ya gerçekleşme, ya ahlâklanma ya da tealluk (ilişki) içindir.

Bu itibarla Zât birdir. Sonra bir anda zarar ve fayda vermekle vasıflanır; aziz ve zelil etmekle vasıflanır. Aziz eden zelil eden değildir. Fakat bu makamın özelliği böyledir. Bu durum kendisiyle güneş arasında renkli bir camdan perde bulunanın duru-